کانال ریشه دندان چیست؟ و چگونه درمان میشود؟
ENDO کلمهای یونانی به معنا داخل و ADONT معادل یونانی دندان است. درمان ENDODENTIC یا همان درمان کانال ریشه دندان با ابزارها و تجهیزات جراحی و اندو، داخل دندان را درمان میکند. یکی از انواع درمانهای ENDODONTIS است. دانستن آناتومی دندان به شما در جهت درک بهتر درمان ENDODONTIS کمک مینماید.
داخل دندان، زیر لایه سفید ENAMEL و لایه سخت DENTIN یک بافت نرم به نام PULP قرار گرفته است. PULP شامل عروق خونی، اعصاب و بافتهای متصلکننده است و در زمان رشد، بافتهای سخت دندان را میسازد. PULP از تاج دندان تا سر ریشهها گسترش یافته است و در آنجا به بافتهای اطراف ریشه متصل میشود. پالپ برای رشد و نمو دندان بسیار ضروری است. بااینوجود، هنگامی که دندان به طور کامل رشد کند، میتواند بدون پالپ زنده بماند؛ چون از بافتهای اطراف تغذیه میکند.
از کجا بدانیم که به درمان کانال ریشه دندان احتیاج داریم؟
درمان ENDODONTTIC هنگامی ضروری است که PULP ملتهب یا عفونی شود. این عفونت یا التهاب میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد.
- پوسیدگی عمیق ناشی از تکرار درمانهای دندان پزشکی
- وجود ترک یا براده بر روی دندان
علاوه بر این آسیب به دندان ممکن است منجر به آسیب دیدگی PULP شود حتی اگر تراشه یا ترکی بر روی دندان قابل مشاهده نباشد. در صورت درمان نشدن التهاب یا عفونت PULP، درد عمیق و آبسه از عوارض آن خواهد بود.
علائم نیاز به درمان کانال ریشه دندان
- درد شدید هنگام جویدن و گاززدن
- وجود جوش روی لثه
- دندان شکسته یا ترک خورده
- حساسیت شدید به گرما یا سرما
- لثههای متورم یا تیره شدن لثه
- پوسیدگی عمیق
ENDODONNTIC چگونه باعث درمان و حفظ دندان میشود؟
اندودنتیست پالپ ملتهب یا عفونی را برمیدارد داخل کانال ریشه دندان را با دقت تمیز کرده و شکل میدهد. سپس فضا را مهروموم می کندو پس از آن، شما نزد دندانپزشک خود باز خواهید گشت که تاج یا ترمیم دیگری را بروی دندان قرار دهد تا از آن محافظت کرده و آن را به عملکرد کامل باز گرداند. پس از ترمیم، دندان مانند هر دندان دیگری به کار خود ادامه میدهد.
فرایند مرحلهبهمرحله ENDODENTIC
- اندودنتیست دندان را با استفاده از اشعه ایکس معاینه و رادیوگرافی میگیرد سپس بی حسی موضعی تجویز میکند. پس از بی حس شدن دندان، متخصص اندودنتیست یک ورقه محافظ کوچک به نام DENTAL DAM اطراف دندان قرار میدهد تا دندان را ایزوله کرده که در طول عمل تمیز و عاری از بزاق باشد.
- اندودنتیست یک سوراخ بر روی تاج دندان ایجاد میکند. ابزار بسیار کوچکی برای تخلیه پالپ از محفظه پالپ و شکل دادن به کانال استفاده میشود.
- پس از تمیزکردن و شکل دادن به فضای کانال، اندودنتیست کانال ریشه دندان را به یک ماده زیست سازگار پر میکند که معمولاً یک ماده لاستیک مانند به نام گوتاپرکا است.
- پس از اتمام کار اندودنتیست، دندانپزشک ترمیمی روکش یا ترمیم دیگری را بروی دندان قرار میدهد تا از آن محافظت کرده و به عملکرد کامل باز گرداند. اگر دندان فاقد ساختار کافی برای نگه داشتن ترمیم در جای خود باشد دندانپزشک یک پایه در داخل دندان قرار میدهد.
انواع مختلف اندو
در اکثر موارد، دندان شما را میتوان با درمان ریشه نجات داد. در ذیل انواع آن بیان شده است:
- درمان کانال ریشه
- درمان مجدد ریشه
- جراحی ریشه
درمان کانال ریشه دندان
درمان ریشه دندان یکی از روشهای تسکین درد و حفظ دندان است. بیماران معمولاً زمانی که التهاب یا عفونت در کانال ریشه دندان وجود دارد نیاز به کانال ریشه دارند. در طول درمان ریشه، یک متخصص کانال ریشه دندان پالپ داخل دندان را با دقت جدا میکند، کانالهای ریشه را تمیز کرده، ضدعفونی میکند و شکل میدهد و یک پرکننده قرار میدهد تا فضا را ببندد.
درمان مجدد کانال ریشه دندان
با مراقبت مناسب، دندانهایی را که درمان کانال ریشه داشتهاند، برای تمام عمر حفظ خواهید کرد. اما ممکن است این دندانها بهدرستی بهبود نیابند و ماهها یا حتی سالها پس از درمان دردناک یا بیمار شوند. اگر این اتفاق برای دندانهای درمانشدهتان بیفتد، شانس دومی برای نجات دندان با درمان مجدد دارید. یک درمان دوباره ممکن است بتواند درد یا ناراحتی دندان را کاهش دهد و باعث بهبودی شود. اگر مشکوک هستید که دندانی که قبلاً کانال ریشه داشته است نیاز به درمان مجدد دارد، برای ارزیابی به دندانپزشک یا متخصص ریشه مراجعه کنید.
دلایل احتیاج به درمان مجدد کانال ریشه دندان
- کانال ریشه دندان باریک یا منحنی در طول عمل اولیه درمان نشده است.
- آناتومی پیچیده کانال در اولین روش شناسایی نشد.
- پس از درمان ریشه، قرار دادن تاج یا سایر ترمیمها به تعویق افتاد.
- ترمیم مانع از نفوذ بزاق به داخل دندان نشد.
یک مشکل جدید میتواند سلامت دندانی که به صورت کامل ترمیم شده است را به خطر بیندازد:
- پوسیدگی جدید میتواند مواد پرکننده کانال ریشه را در معرض باکتری قرار دهد و باعث عفونت جدید در دندان شود.
- تاج یا پر کردن لق، ترک خورده یا شکسته میتواند دندان را در معرض عفونت جدید قرار دهد.
در طول درمان مجدد کانال ریشه دندان، اندودنتیست دندان شما را دوباره باز میکند و مواد پرکنندهای را که در اولین درمان در کانال ریشه قرار داده شده بود، خارج میکند. سپس آن را به دقت معاینه میکند و به دنبال کانالهای اضافی یا عفونت جدید میگردد. سپس اندودنتیست هرگونه عفونت را برمیدارد، کانالها را تمیز میکند و شکل میدهد و مواد پرکننده جدید را قرار میدهد. سپس دهانه با یک پر کردن موقت مهروموم میشود. سپس دندان باید با ترمیم دائمیتر برای مهروموم شدن و محافظت از آن ترمیم شود. در برخی موارد، ممکن است متخصص ریشه دندان را به طور دائمی ببندد تا دندانپزشک عمومی روکش را قرار دهد.
جراحی کانال ریشه دندان
این امکان وجود دارد که یک روش غیرجراحی کانال ریشه برای نجات دندان شما کافی نباشد و اندودنتیست شما جراحی را توصیه کند. جراحی ریشه میتواند برای تعیین محل شکستگیهای کوچک یا کانالهای مخفی که قبلاً در طول درمان اولیه در اشعه ایکس شناسایی نشدهاند، استفاده شود. همچنین ممکن است برای برداشتن رسوبات کلسیم در کانال ریشه یا درمان سطوح آسیب دیده ریشه یا استخوان اطراف دندان نیاز به جراحی باشد.
اگر اندودنتیست شما این جراحی را تجویز کند، نیازی به نگرانی در مورد آن نیست. فن آوریهای پیشرفته مانند تصویربرداری دیجیتال با دستگاههایی مانند: سی تی اسکن دندان CBCT، انواع دوربینهای داخل دهانی، رادیوگرافی تک دندان و… همچنین میکروسکوپهای مجهز، اجازه میدهند تا سریع، راحت و با موفقیت جراحی انجام شود. روشهای جراحی زیادی وجود دارد که میتوان برای نجات دندان انجام داد. رایجترین آن، اپیکواکتومی یا برداشتن انتهای ریشه نامیده میشود که ممکن است زمانی موردنیاز باشد که التهاب یا عفونت در ناحیه استخوانی اطراف انتهای دندان شما پس از عمل کانال ریشه ادامه یابد.
اندودنتیست شما این روش میکرو جراحی را انجام میدهد تا ابتدا با اعمال بیحسی موضعی قبل از باز کردن بافت لثه، در نزدیکی دندان برای دیدن استخوان زیرین و برداشتن هرگونه بافت ملتهب یا عفونی، راحت باشید. انتهای ریشه نیز برداشته میشود. ممکن است یک پر کردن کوچک برای مهروموم کردن انتهای کانال ریشه گذاشته شود و چند بخیه برای کمک به بهبود بافت زده شود. چند ماه پس از جراحی، استخوان در اطراف انتهای ریشه بهبود مییابد. اکثر بیماران روز بعد به فعالیتهای عادی خود بازمیگردند. ناراحتی بعد از جراحی معمولاً خفیف است.
چرا کیفیت در درمان و مراقبت از دندان اهمیت دارد؟
درمان کانال ریشه دندان یکی از مؤثرترین روشها برای حفظ دندانهای طبیعی و جلوگیری از کشیدن آنهاست. تشخیص بهموقع، مراجعه به متخصص و استفاده از روشهای استاندارد درمانی میتواند از بروز عفونتهای شدید و آسیبهای بیشتر جلوگیری کند. آگاهی از علائم و مراحل درمان ریشه به شما کمک میکند تصمیم آگاهانهتری برای سلامت دهان و دندان خود بگیرید.
STN Shop؛ همراه تخصصی شما در سلامت دهان و دندان
STN Shop یک مجموعه تخصصی در زمینه تأمین محصولات باکیفیت مرتبط با سلامت دهان و دندان است که با هدف ارتقای سطح بهداشت و زیبایی لبخند فعالیت میکند. ما در STN Shop تلاش میکنیم با ارائه محصولات استاندارد، اصل و مورد تأیید، تجربهای مطمئن و حرفهای برای مشتریان خود فراهم کنیم. اگر به دنبال محصولات تخصصی مراقبت از دندان و لوازم مرتبط با ترمیم و حفظ سلامت دهان هستید، میتوانید از طریق سایت ما از جدیدترین محصولات و پیشنهادهای ویژه دیدن کنید.
